Baba Tahirê Uryan, bi navê din Baba Tahirê Hemedanî, yekem helbestvanê kurd e ku bi kurdî, bi zaravayê lûrî nivîsiye. Baba Tahir, sala 935an li bajarê Hemedanê hatiye cîhanê. Di sala 1010î de jî çûye ser dilovaniya xwe. Baba Tahirê Uryan, di temenê gihîştî de dibe sofî û êdî felsefeyeke wî ya xwezayî heye. Çarînên Baba Tahirê Uryan bi nav û deng in. Baba Tahirê Uryan bandor li hemû helbestvanên hevdema xwe kiriye. Çend helbestvanên bi nav û deng ku di bandora Baba Tahirê Uryan de mane ev in: Helbestvanê Faris Omer Xeyam, Mewlana Celaledini Rûmî, helbestvanê tirk Yunus Emre, helbestvanên kurd Meleyê Cizîrî, Ehmedê Xanî û gelek helbestvanên din. Baba Tahir ji ber ku helbestên xwe bê sansur û vekirî nivîsînê, paşnavê wî bûye Uryan (rût û tazî). Baba Tahirê Uryan herî bêtir biçarînan bi nav û deng bûye. Pêşî çarînên wî winda bûn. Lê Rojhilatnasekî bi navê Edward Fitzgerald, salên 1880yî 260 çarînên wî ji nava gel kom kirine û weşandine. Ji aliyê din ve çarînên wî ku hatin berhevkirin, li Tehranê hatine weşandin.

Klasik Kürt Edebiyatı’nın en önemli ve en ünlü ismi olan Baba Tahirê Hemedanî, 935 yılında Doğu Kürdistan’ın Hemedan şehrinde dünyaya geldi. 1019 yılında ölen ve Baba Tahirê Uryan olarak da tanınan şair, Kürtçenin Lorî lehçesiyle şiirler yazdı. Yazılı şiirin öncülerinden biri olarak da kabul edilen Baba Tahir’in gerçek hayatıyla ilgili gerçek bilgilerden çok, onun hakkında kaynaklarda sadece söylencelere rastlanıyor. Sokaklarda çırılçıplak gezdiği ve bu yüzden ‘üryan’ lakabını taşıdığı, kendisine ‘meczup’ dendiği ve günlerce aç dolaştığı anlatılsa da bu söylencelerde, bugün onun 1123′te ölen Ömer Hayyam’dan yüzyıl önce, 1273′te ölen Mevlana Celâleddin Rumî’den iki yüz elli yıl önce çok büyük bir dörtlük ustası olduğunu biliyoruz. Felsefi görüşü, imgeleri ve sınırsız doğa algısı ile kendisinden sonra gelen Ömer Hayyam, Yunus Emre, Mevlana Celaleddinî Rumî, Feqîyê Teyran, Melayê Cizîrî ve Ehmedê Xanî gibi birçok şairi etkiledi. 1880 yılında Edward Fitzgerald adlı oryantalistin bir araya topladığı 260 dörtlük Baba Tahir Divanı adıyla, önce Tahran’da ardından İstanbul’da yayımlandı.